Pasifik ve Hint Okyanusu'nda mercan kayal?klarda ya?ayan, Süvey? Kanal?'ndan geçerek Do?u Akdeniz sahillerinde kendisini göstermeye ba?layan ve say?s? artan aslan bal??? ile ilgili önemli bir bulguya ula??ld?. Zehirli olmas? nedeniyle tercih edilmeyen aslan bal??? i?nesinin, yap?lan ara?t?rmalar sonuncunda cinsel iktidars?zl??a kar?? etkisi ortaya ç?kt?. Mersin'de aslan bal???n?n zehrinin bula?t??? bal?kç? vakas?n? inceleyen MEÜ Su Ürünleri Fakültesi ??leme Teknolojisi Ana Bilim Dal? Ö?retim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, s?ra d??? bulgularla kar??la??nca Fen Edebiyat Fakültesi Biyoteknoloji Bölümü Ö?retim Üyesi Doç Dr. Furkan Ayaz'a ba?vurdu. Gelen vakay? inceleyen Doç. Dr. Ayaz, önemli bulgulara ula?t?.

'?LAÇ OLMA POTANS?YEL?N? ORTAYA ÇIKARDI'

Aslan bal???ndan salg?lanan zehrin, toksik olmayan miktarlarda kas kas?lmas?n? sa?lamada etkili bir ilaç olma potansiyelini ortaya ç?kard???n? anlatan Doç. Dr. Furkan Ayaz, "Deniz Ayas hocam?zla bir vaka çal??mas?n? yorumlamak amac? ile bir araya geldi?imizde daha önceki vakalarda gözlemlenen vücutta enflammatuvar tepkinin olu?mas?n?n yan? s?ra vakada s?ra d??? bir etki ile kar??la??ld?. Bu da zehrin, vakada ereksiyon oran?n?n art?rd??? bildirilmi?tir ve bu daha önce literature geçmemi? bir kay?t. Daha önceki çal??malar sadece toksisite düzeyinde zehrin, hücrelerin kalsiyum yola??n? uyarak aktifle?tirdi?ini göstermekte. Bu da kas kas?lmas?n? sa?layacak bir etkidir. Yay?nlad???m?z bu vaka çal??mas?ndan yola ç?k?larak aslan bal??? zehrinin kalp, iskelet ya da düz kaslar?n kas?lmas?n? sa?layacak bir ilaç aday? oldu?u bulgusuna eri?tik. Özellikle Viagra'n?n etken maddesi olan Sildenafil ile benzer bir hücre içi mekanizmay?, kalsiyum yolaklar?n? aktive etmesi, bu zehrin do?ru formülasyonla iktidars?zl?k ile mücadele eden hastalarda da kullan?m potansiyelini öngörmekteyiz" dedi.

EKONOM?YE KAZANDIRILMASI HEDEFLEN?YOR

Vaka üzerideki ara?t?rmalar?n sonucunda olu?turduklar? proje önerisini Tar?msal Ara?t?rmalar ve Politikalar Genel Müdürlü?ü'ne (TAGEM) sunduklar?n? belirten Doç. Dr. Ayaz, ?öyle konu?tu:

"Toksik olmayan seviyelerde bu zehrin ya da zehir içeri?inde spesifik olarak hangi maddelerin kas kas?lmas?nda etkili rol oynad??? ve bizlere zarar vermeyecek ?ekilde hangi konsantrasyonlar?n?n ya da formülasyonlar?n?n ilaç aday? olarak kullan?labilece?i üzerine verdi?imiz proje önerisi, bilimsel olarak yeterli bulunup desteklenmesi halinde aslan bal??? zehrinin daha detayl? çal???l?p bu ba?lamda ilaç aday? olarak ekonomiye kazand?r?lmas?n? hedefliyoruz. Ayr?ca projede partner olarak Mersin Su Ürünleri Kooperatifi ile anla?ma sa?lad?k. Böylelikle zehri ç?kar?lm?? bal?klar?n afrodizyak olarak pazarlanmas? ve bal?kç?lar taraf?ndan ekonomiye kazand?r?lmas? amaçlan?yor. Güney Amerika'da, Avrupa'da, uluslararas? kongrelerde ve halk aras?nda aslan bal???n?n efsanevi olarak bilimsel temelli olmayan afrodizyak etkisine inan?l?yor. Zehrin belli bir miktar kal?nt?s? ya da içeri?inden belli maddelerin bal?k eti ile kar??mas? bu etkinin temelinde yatan sebep olabilir. Bu durum bal???n hem bölgemizde hem de dünya genelinde pazarlanmas? aç?s?ndan önem arz etmektedir. Bu sebeple Mersin'deki bal?kç?lar?n temsilcileri ile proje giri?iminde bulunmay? tercih ettik."

B?L?NÇL? KULLANMA UYARISI

Vatanda?lar? aslan bal?klar?n? tüketirken dikkatli olmas? konusunda uyaran Doç. Dr. Ayaz ?unlar? söyledi:

"Aslan bal??? zehri do?ru ?ekilde ç?kart?ld?ktan sonra tüketilebilir ancak yanl?? amaçlarla kullan?lmamal?. Bilimsel verileri ortaya ç?kart?ld?ktan sonra halk?m?z?n buna yönelmesini tavsiye ediyoruz. Yoksa zehri çok ciddi etkiler olu?turabilir."