|
Tweet |
Pendik Medipol Üniversitesi Hastanesi Laboratuvar Biyokimya Bölümü’nden Uzm. Dr. Adnan Ha?imi gebelikte geli?en diyabete dikkat çekti. Gebelik diyabetinin erken te?his ve tedavi edilmezse hastal???n anne ve bebe?in hayat?n? riske sokaca?? konusunda uyaran Uzm. Dr. Adnan Ha?imi yapt??? yaz?l? aç?klamada ?u ifadelere yer verdi:
“Gestasyonel diyabet (GDM) yani gebeli?e ba?l? ?eker hastal???, gebelerin ortalama yüzde 4-10’nda görülüyor. Tüm dünyada oldu?u gibi ülkemizde de gebeli?e ba?l? diyabet ve ?eker hastal??? (DM) oran? h?zl? bir biçimde art?yor. Hastal???n temelinde glukoz metabolizmas?nda bozulma var. Glukoz metabolizmas?ndaki bozulma potansiyeli gebelik etkisiyle daha belirgin hale geliyor. Bu sorun tan? almaz ve tedavi edilmezse ilerideki süreçte aralar?nda diyabet olmak üzere pek çok hastal??a zemin haz?rl?yor. Gestasyonel diyabet gebeli?in sonlanmas?yla ortadan kalkabilece?i gibi, gizli ?eker olarak da bilinen glukoz metabolizma bozuklu?u halinde sürebiliyor ya da ?eker hastal???na dönü?ebiliyor.”
YA?AM BOYU SÜREN G?ZL? R?SK
Gebeli?e ba?l? diyabet hastalar?n?n hamilelik ve do?umda komplikasyonlarla kar??la?ma ihtimalinin olmayanlara göre çok daha yüksek oldu?unu söyleyen Uzm. Dr. Adnan Ha?imi, “Ayr?ca bu hastal??a mustarip annelerin dünyaya getirdi?i bebeklerin ?eker hastas? olma ihtimali de fazlad?r. Anne, bebek sa?l???n?n korunmas?, bireylerin ileri y?llarda kar??la?abilecekleri baz? hastal?klar?n önlenmesi ya da geciktirilmesi sorunun erken tan?s?yla mümkündür. Bunun için halk aras?nda ?eker yüklemesi olarak bilinen glukoz tolerans testinin yapt?r?lmas? hayati derecede önemlidir” ifadelerini kulland?.
TESTTE ALINAN ?EKER ZARAR VERMEZ
Son y?llarda kamuoyuna yans?yan glukoz tolerans testinin zararl? olabilece?ine dair haberlerin gerçe?i yans?tmad???n? vurgulayan Ha?imi, “Test s?ras?nda içirilen az miktardaki glukozun anneye veya bebe?e zarar? oldu?u yönündeki mesnetsiz iddialar do?ru de?ildir. Bu görü?ü destekleyecek hiçbir bilimsel bulgu yoktur. Aksine bu testin yap?lmas?, anne ve bebek sa?l???n?n te?his ve takibi aç?s?ndan Dünya Sa?l?k Örgütü’nün yan? s?ra Uluslararas? Kad?n Hastal?klar?/Do?um Birlikleri ve Çocuk Sa?l??? Dernekleri taraf?ndan çok faydal? bulunmakta ve ?srarla te?vik edilmektedir” bilgisini verdi.
GLUKOZ TOLERANSI NASIL TESP?T ED?L?R
Gebelikte glukoz tolerans? testinin basit ve son derece güvenilir oldu?unu söyleyen Ha?imi, “Gebeli?e ba?l? diyabetin te?his kriterleri bilimsel olarak ortaya konmu? olan kurallar çerçevesinde laboratuvar analizleriyle ölçeklendirilmi?tir. Buna göre, gebeli?in belirli dönemindeki anne aday?na 50 ila 100 gram glukoz verilir. Anne aday?ndan açl?k kan örne?inin d???nda belirli aral?klarla kan örne?i de al?narak analiz edilir. Test süresi hekim taraf?ndan tercih edilen testin tipine göre 1 ila 3 saat sürer” dedi.
Gebelik diyabetinin do?umdan sonra da titizlikle takip edilmesi gerekti?ini ifade eden Dr. Ha?imi, “Gebeli?e dayal? diyabet tan?s?yla takip edilenlerde do?um sonras? kan ?ekeri genellikle normal seviyeye iner, dolay?s?yla riskin varl??? unutulur ya da göz ard? edilir. Do?um sonras? testler yap?lmaz veya ertelenir. Ancak gebelik diyabeti ya?ayanlar?n hayatlar?n?n ilerleyen dönemlerinde ?eker hastas? olma ihtimali yüksektir. Bu nedenle do?um sonras? hekimin uygun bulaca?? zamanda ilk kontrol yap?lmal?, sonuç normal seviyelerde olsa dahi 2-3 y?l aral?klarla kan ?ekeri kontrolüne ve takibine devam edilmelidir” diye konu?tu.
HASTA KEND? SORUMLULU?UNUN B?L?NC?NDE OLMALI
Ha?imi, sözlerini ?öyle tamamlad?:
“Testlerin do?ru sonuçlanmas? için akli melekeleri yerinde olan hastan?n kendisine izah edilen davran??lar? (açl?k süresi, test öncesi ilaç kullan?lmas? ya da ilac?n b?rak?lmas?, fiziksel efor veya istirahat, gibi) yapmas? ve uygulamas? gerekir; bu konularda hekim/tedavi kurumunun takip yetki ve sorumlulu?u yoktur, bu hususlar bizzat hasta taraf?ndan yap?lmas? gerekenlerdir. Bu davran??lar?n hasta taraf?ndan uygun biçimde yap?lmamas? testin hatal? bulunmas?na, dolay?s?yla tan?n?n ve tedavinin hatal? veya yetersiz olmas?na yol açabilir. Her laboratuvar testinde hastan?n bizzat kendisinin sorumlulu?u vard?r. Bu husus ilginçtir ki çok yerde i?lenmez ve bu konu ihmal edilir; sonuçta test belki de defalarca tekrar edilmek zorunda kal?n?r. Glukoz yükleme de nispeten s?k kullan?lan bir test olmas?na ra?men hasta uyum hatalar? nedeniyle hatal? bulunabilenlerden birisidir.”
