|
Tweet |
Küçük ya da büyük fark etmeksizin herhangi bir travma sonras?nda ya?anabilecek ortopedik sorunlar?n ba??nda k?r?klar geliyor. Bu kazalar bazen basit bir dü?me olabilece?i gibi bazen de trafik kazas? gibi daha büyük yaralanmalar olabiliyor. Ancak nedeni ne olursa olsun k?r?klar?n mutlaka tedavi edilmesi gerekti?ini söyleyen Ortopedi ve Travmatoloji Uzman? Doç. Dr. Onur Kocadal, k?r?klar?n do?ru tedavi ile iyile?ebildi?ini ancak k?r?klar?n ciddi yaralanmalar oldu?unun unutulmamas? gerekti?ine dikkat çekerek, s?k kar??la??lan bu sorunla ilgili baz? yanl?? bilgilerin oldu?una i?aret etti.
“HAREKET ETT?REB?L?YORSAN KIRIK YOKTUR”
‘Hareket ettirebiliyorsan k?r?k yoktur’ alg?s?n?n yanl?? oldu?unu ifade eden Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Uzman? Doç. Dr. Onur Kocadal, hareket kayb?n?n k?r???n bulgular?ndan biri olmas?na ra?men ki?inin a?r? e?i?ine ba?l? olarak travma sonras?nda az a?r? duyan ki?ilerin hareket etmeye çal??mas?n?n hasara neden olabilece?ini söyledi.
Doç. Dr. Onur Kocadal, “Vücudumuz, k?r?k durumunda a?r? mekanizmas?n? kullanarak hareketlerimizi k?s?tlar. Hareket k?s?tl?l???n?n bir di?er sebebi de kemik yap?s?ndaki bozulmaya ba?l? geli?ir. Özellikle eklem içi veya parçal? k?r?klarda kemik yap?n?n bütünlük kayb? nedeniyle hareket kayb? geli?ir. Çatlak terimi ise ayr??mam?? k?r?klar? ifade etmek için kullan?l?r. Hareket k?s?tl?l??? ve a?r? yak?nmalar? ayr??m?? k?r?klarda daha fazla olmakla beraber çatlaklarda da olabilir” ifadelerini kulland?.
Bu do?ru bilinen yanl?? bilginin yaratabilece?i olumsuz etkilerin olabilece?ine dikkat çeken Doç. Dr. Onur Kocadal, “Ayr??mam?? bir k?r?k s?kl?kla cerrahi d??? yöntemlerle tedavi edilebilir. Buna kar??n önemsenmeyip üzerine yük verilmesi veya hareket edilmesi durumunda hastalar bu ?ans? kaybedebilir” diye konu?tu.
“KIRIK DURUMUNDA MUTLAKA A?RI VARDIR, A?RI YOKSA KIRILMAMI?TIR”
A?r? k?r???n temel bulgular?ndan olmakla beraber a?r?n?n varl??? veya yoklu?unun k?r?k için bir kriter olmad???n?, k?r?k durumunda mutlaka a?r? vard?r bilgisinin yanl?? oldu?unu söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “Kafa kar??t?r?c? gibi görünmesine ra?men bu durum ki?inin a?r? e?i?i ile ili?kilidir. A?r? e?i?i yüksek ki?iler basit k?r?klarda a?r?y? göz ard? edebilmektedir. Stres k?r??? gibi kronik travmaya ba?l? geli?en yetmezlik k?r?klar?nda da dü?ük düzeyde a?r? meydana gelebilir” dedi.
K?r???n fark?nda olmadan a?r?s?z ya da hafif a?r?yla hareket etmenin ve tedavide geç kal?nmaya da neden olabilece?ini söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “A?r?y? az olarak yorumlay?p harekete devam edildi?i durumlarda k?r?ktaki ayr??ma miktar? artabilir. Bu da kolayca tedavi edilebilecek hastalarda daha karma??k tedavi yöntemlerinin uygulanmas?n? gerektirebilir. Ayr?ca k?r???n iyile?mesi için hareketin k?s?tlanmas? gerekir. Hareket ettikçe iyile?me periyodu uzayacakt?r” ifadelerini kulland?.
“PARMAK KIRIKLARI KEND?L???NDEN GEÇER, DOKTORA G?TMEYE GEREK YOKTUR”
Parmak k?r?klar?n?n kendili?inden geçebilece?i ve doktora gitmeye gerek olmayaca??na dair bilginin yanl?? oldu?unu ifade eden Kocadal, uygun tedavi edilemeyen parmak k?r?klar?nda, ?ekil bozuklu?u, hareket k?s?tl?l??? ve kavrama güçlü?ü meydana gelebilece?ini ve bu nedenle mutlaka tedavi edilmesi gerekti?ini söyledi.
Doç. Dr. Onur Kocadal, sözlerine ?öyle devam etti:
“K?r?klarda kaynama sonras? fonksiyonel ba?ar? k?r???n yerine ve ayr??ma düzeyine ba?l?d?r. El parma?? k?r?klar?nda aç?lanma miktar? ve k?r???n eklemde olup olmamas? kritik öneme sahiptir. Özellikle eklem içi k?r?klarda veya ayr??ma gösteren parmak k?r?klar? kavrama güçlü?ü, hareket k?s?tl?l??? ve kozmetik deformitelere yol açabilirler. Ayak parmak k?r?klar?nda el parmaklar?na k?yasla tedavi sonuçlar? daha yüz güldürücüdür. Bununla beraber k?r?k ?üphesi varl???nda tedavi gerektirdi?i unutulmamal?d?r.”
Parmak k?r?klar?nda hastan?n ya??n?n da çok önemli oldu?una i?aret eden Doç. Dr. Onur Kocadal, “Özellikle çocuklarda eri?kinlerden farkl? olarak büyüme çekirdekleri mevcuttur. Büyüme çekirde?i yaralamamalar? uzun vadede deformitelere neden olabilece?inden çocuk k?r?klar? özellikle önemlidir” diye konu?tu.
“KIRILAN KEM?K ESK?S?NDEN DAHA GÜÇLÜ OLUR”
K?r?lan kemi?in eskisinden daha güçlü oldu?unun dü?ünülmesinin de yanl?? oldu?unu belirten, “Doç. Dr. Onur Kocadal, “Kemi?in dayan?kl?l??? ile k?r?k sonras? kaynama hali aras?nda bir ili?ki yoktur. Dolay?s?yla k?r?lan kemik eskisinden daha güçlü olmaz” dedi.
“A?RI SADECE KIRIK BÖLGES?NDE VARDIR”
Travmayla birlikte kemik dokuda bütünlük kayb? meydana geldi?ini ancak bunun yan?nda k?r??? meydana getiren enerjinin yumu?ak dokuda da hasar meydana getirece?ini söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “Dolay?s?yla a?r? sadece k?r?k bölgesinde olmay?p daha geni? alanda da hissedilebilir. A?r? sadece k?r?k bölgesinde vard?r bilgisi yanl??t?r” ifadelerini kulland?.
