Kemer tarz?nda s?rta vuran a?r?ya dikkat

Medipol Mega Üniversite Hastanesi Organ Nakli Bölümünden Prof. Dr. Onur Yaprak, pankreas iltihab?n?n alt?nda ba?ta safra kesesi ta?? olmak üzere birçok faktörün rol oynad???n? belirterek, “Pankreas bezinin iltihabi durumuna ‘pankreatit’ deniliyor. Pankreas kar?n üst bo?lu?unda mide arkas?nda yer alan ortalama 15-20 cm uzunlu?unda ve 70 gram a??rl???nda bir organd?r. Temel görevi yiyeceklerle beraber ald???m?z karbonhidrat, protein ve ya?lar?n sindirimi için enzimleri ve insülin gibi baz? hormonlar? salg?lamakt?r. Akut pankreas iltihaplanmas?n?n toplumda görülme s?kl??? ortalama her 100 bin ki?ide 20-30 oran?ndad?r” diye konu?tu.

“EN ÖNEML? NEDEN? SAFRA KESES? TA?I VE ÇAMURUDUR”

Birçok faktörün pankreas iltihab?na yol açabildi?ine i?aret eden Prof. Dr. Yaprak, ?öyle devam etti:

“Bunlar?n ba??nda safra kesesi ta?? ve çamuru gelmektedir. Tüm pankreas iltihaplar?n?n yar?s?ndan fazlas?nda neden safra kesesi ta?? ve çamurudur. Ancak her safra kesesinde ta? olanda pankreatit geli?mez. Asl?nda safra kesesinde ta? olan her 4 insandan 3’ü hayat? boyunca ta?tan kaynakl? sorun ya?amaz. Safra kesesinde ta? veya çamur görülmesi toplumda s?k kar??la??lan bir durumdur. Toplumun ortalama yüzde 10’unda safra kesesi ta?? mevcuttur. Bu oran 65 ya? üstünde yüzde 35’e kadar ç?kar. Daha önce hiçbir ?ikayet yapmam?? olan bir ta??n tesadüfen ultrasonografide saptanmas?ndan sonra vücutta ciddi sorunlara yol açmas? nadir bir durumdur. Saptand?ktan sonraki y?llar içinde ancak yüzde 15 ila 20 hastada bir ?ikayete yol açar. Safra kesesi ta?? ?ikayet yapmaya ba?layan ki?ilerin ise yüzde 1 ila 3’ünde pankreas bezinde iltihap geli?ir.”

“ÇOK SAYIDA KÜÇÜK TA?I OLANLARDA R?SK DAHA FAZLA”

Pankreatit belirtilerini ise ?u ?ekilde s?ralayan Prof. Dr. Yaprak, “Safra kesesinde çok say?da kanaldan geçebilecek kadar küçük ta? olan, ana safra kanal?nda ta? olan ve pankreas kanal? ile safra kanal? geni? aç?da birle?en hastalar pankreas iltihab? için daha yüksek risk alt?ndad?r. Pankreas?n akut iltihab?nda ‘kemer tarz?nda’ olarak nitelendirdi?imiz ve s?rta vuran bir kar?n a?r?s? söz konusudur. A?r?ya genellikle ?iddetli bulant? ve kusma e?lik eder. Hastan?n yap?lan kan tahlillerinde çok spesifik olarak amilaz, ve lipaz enzimlerinde artma saptan?r. Kesin te?his kar?n tomografisinde konulur. Tan? konulduktan sonra hastal???n ayaktan tedavisi yoktur ve mutlaka hastanede yatarak tedavi uygulan?l?r. Klinik tablo, medikal tedaviye k?sa sürede cevap veren hafif formdan, sistemik bulgular?n e?lik etti?i, sepsis ve çoklu organ yetmezli?inin geli?ti?i ?iddetli forma kadar de?i?kenlik gösterir. Hastal???n hafif seyretmesi durumunda ortalama 3 -7 gün hastanede tedavi ile iyile?me ?ans? varken, a??r seyretmesi durumunda bazen haftalarca hastanede ve yo?un bak?mda tedavi gerekebilir ve böyle a??r seyreden hastalarda zamanla böbrekler akci?erler ba?ta olmak üzere tüm organlar da etkilenir,  maalesef bu hastalar?n yüzde 10 ila 20’si hayat?n? kaybeder” dedi.