|
Tweet |
Bütün dünyada etkisi devam eden COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2'nin geçirdi?i mutasyonlarla olu?an varyantlar pandemini seyrini belirlemeye devam ediyor. Dünya Sa?l?k Örgütü (DSÖ) taraf?ndan endi?e verici varyantlar (VOC) olarak tan?mlanan baz? varyantlar ise virüsün karakterini de?i?tirerek daha kolay yay?lmas?na neden olabiliyor. Di?er yandan hastal???n semptomlar?n?n ?iddetinde de?i?iklik olu?turup tedavi edici ilaçlar ve a??lara kar?? da dirence neden olarak, kullan?lan tan? yöntemlerinin yanl?? sonuçlanmas?na yol açabiliyor.
Yak?n Do?u Üniversitesi, Kas?m 2020-Ekim 2021 tarihleri aras?nda KKTC'de saptanan 2.067 pozitif vakaya neden olan virüsün genetik mutasyonlar?n?, üniversite bünyesinde faaliyet gösteren COVID-19 PCR Tan? Laboratuvar?'nda analiz ederek önemli sonuçlara ula?t?. Buna göre KKTC'de son bir y?lda en az on farkl? SARS-CoV-2 varyant?n?n görüldü?ü saptand?. ?lk kez Haziran ay?n?n son günlerinde tespit edilen Delta varyant?n?n ise h?zla yay?larak, A?ustos-Ekim döneminde saptanan vakalar?n yüzde 90'?na kaynakl?k etti?i belirlendi.
Alfa varyant? yerini Delta'ya b?rakt?
Yak?n Do?u Üniversitesi ara?t?rmac?lar? daha önce, genom analizi çal??ma sonuçlar?nda 2020 Eylül-Aral?k döneminde KKTC'de saptanan Hollanda, ABD, Galler, Avustralya ve ?talya kaynakl? varyantlar?n?n ülke içerisinde yerel bula?a sebep olmad???n? aç?klam??t?. Aral?k 2020 ortas?ndan itibaren ise Alfa olarak adland?r?lan Birle?ik Krall?k kökenli üç farkl? varyant?n yerel bula?ta etkin oldu?unu belirledi. Ocak 2021'de saptanan pozitif vakalar?n yüzde 45'inde görülen Alfa varyant?, bula?t?rma h?z?n?n di?er varyantlara göre daha yüksek olmas?ndan dolay? KKTC'de uzun bir süre bask?n varyant olarak görülmeye devam etti ve Haziran ay?nda saptanan pozitif vakalardaki bask?nl?k oran? yüzde 90'lara kadar ula?t?.
Nisan ay?nda ilk kez Hindistan'da ortaya ç?kan ve Alfa varyant?ndan daha yüksek bula? h?z? ile dünya genelinde çok k?sa sürede etkin varyant haline gelen Delta varyant? ise KKTC'de ilk kez Haziran ay?n?n son günlerinde tespit edildi. Delta varyant?, yüksek bula??c?l??? ile çok k?sa bir sürede bask?n haline gelerek, A?ustos-Ekim döneminde görülen vakalar?n yüzde 90'?na kaynakl?k etti.
“Delta varyant?n?n bugüne kadar saptanan di?er varyantlardan daha yüksek bula? h?z? olmas? nedeniyle a??s?z ki?iler büyük risk alt?nda”
Yak?n Do?u Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Tamer ?anl?da?, SARS-CoV-2 varyantlar?n?n dünya genelindeki da??l?mlar?na bak?ld??? zaman KKTC'de de benzer durum söz konusu oldu?unu söyledi. Prof. Dr. Tamer ?anl?da?, tamamlad?klar? moleküler genetik analiz raporunun, örnek say?s? göz önünde bulunduruldu?unda, KKTC'deki COVID-19 pandemisinin yorumlanmas?na ???k tutacak güçlü bir kaynak ve dünya literatürüne önemli bir katk? oldu?unu dile getirdi. “Delta varyant?n?n bugüne kadar saptanan di?er viral bula?lardan daha yüksek bula? h?z? olmas? nedeniyle a??s?z ki?iler büyük risk alt?nda” ifadesini kullanan Tamer ?anl?da?, a??lanman?n önemine dikkat çekti. ?anl?da?, Yak?n Do?u Üniversitesi COVID-19 PCR Tan? Laboratuvar? ara?t?rmac?lar?n? sürdürdükleri akademik, bilimsel ve inovatif çal??malar nedeniyle de kutlad?.
“Geli?tirdi?imiz Tan? ve Varyant Tayin Kiti ile yürüttü?ümüz çal??ma sonuçlar?, bizlere son günlerde artan COVID-19 vakalar?ndaki art???n nedenlerini analiz etme ?ans? veriyor.”
COVID-19 PCR Tan? Laboratuvar? sorumlular?ndan Doç. Dr. Mahmut Çerkez Ergören ise SARS-CoV-2 varyantlar?na özel mutasyon tayini gerçekle?tiren kiti tasarlad?klar? ve önceki çal??malarda dizi analizi yöntemi ile do?rulamas?n?n yap?ld???n? dile getirdi. Mahmut Çerkez Ergören, “Geçti?imiz Eylül ay?nda Avrupa Biyoteknoloji Derne?i (EBTNA) taraf?ndan Mansiyon Ödüllü'ne lay?k görülen Quadruplex SARS-CoV-2 RT-qPCR Tan? ve Varyant Tayin Kiti ile yürüttü?ümüz çal??ma sonuçlar? bizlere son günlerde artan COVID-19 vakalar?ndaki art???n nedenlerini analiz etme ?ans? veriyor” ifadesini kulland?.
