Çocuklarda solunum travmalar?na dikkat

Düzce Üniversitesi Acil T?p Anabilim Dal? Ba?kan? Dr. Ö?retim Üyesi Hasan Sultano?lu, 18 ya? alt? genç ve çocuklarda ölümlerle sonuçlanan ve s?k rastlanan solunum travmalar? ve travma s?ras?nda yap?lacak müdahaleler hakk?nda bilgi verdi. Sultano?lu, travmalar 18 ya? alt?nda genç ve çocuklar?n en s?k ölüm nedeni oldu?unu söyleyerek, ''5 ya? alt?ndaki çocuklarda ölme nedenleri ya da travmaya maruz kalma nedenleri motor kas sinir sisteminin yeteri kadar geli?memi? olmas?d?r. Evde travmaya neden olacak kazalara neden olma sebepleri ba??nda ailelerin küçük oyuncak almas?, çocuklar?n merakl? olmas? ve her ?eyi a?z?na götürmesi, yedi?i yiyecekleri çi?nemeden yutmas?, bunlar?n hepsi t?kanmaya neden olmaktad?r" dedi.

Sultano?lu ya?anan travmada t?kanman?n tam ya da k?smi travma oldu?unun ay?rt edilmesi gerekti?ini belirterek ''Solunum yollar?n?n t?kanmas?n? öncelikle tan?mam?z gerekiyor. Bütün ailelerin ve toplumun bunu tan?mas? laz?m. K?smi t?kanma m?? Tam t?kanma m?? Çünkü ikisinin tedavisi farkl?d?r. K?smi t?kanma olan bir çocu?a kesinlikle tam t?kanma müdahalesi yapm?yoruz. K?smi t?kanmada nedir? Çocuk a?z?na yabanc? bir cisim ald?. Solunum yolu t?kand? ve çocuk nefes almakta zorluk çekiyor ve öksürmeye ba?l?yor. Ama öksürürken çocukla ileti?im halindeyseniz, çocu?un öksürme ve a?lama sesini duyuyorsan?z bu k?smi t?kanmad?r. Bu durumda çocu?u al?p omzunuzun üstüne koyup gaz?n? ç?kar?r gibi sadece çocu?un öksürmesine yard?mc? olman?z laz?m. Çocuk öksürüp a?lamaya devam ettikten sonra çocu?un bo?az?na bakmam?z gerekiyor. Çocu?un bo?az?ndaki yabanc? cismin ç?k?p ç?kmad???na bak?lmal? ve ç?k?ncaya kadar i?leme devam etmemiz laz?m" diye konu?tu.

'1 YA?IN ALTINA HE?ML?CH MANEVRASI YAPILMAMALI'

Tam t?kanma durumunda yap?lacaklar? anlatan Hasan Sultano?lu, ?unlar? söyledi:

''Ancak çocu?un tamamen nefesi kesilirse ve morarmaya ba?larsa, hiçbir ?ekilde ses ç?karam?yorsa biz buna tam t?kanma diyoruz. Tam t?kanmadaki müdahalemiz çok farkl?d?r. Tam t?kanmada çocuk 1 ya??ndan küçükse yüz üstü elimizin üstüne yat?r?p, elimizin ayas? ile 5 kere s?rt?na vurmam?z gerekiyor. 5 kere s?rt?na vurduktan sonra çocu?u tekrar di?er tarafa çevirip a?z?nda yabanc? cisim olup olmad???n? kontrol etmemiz gerekiyor. Ç?kmad?ysa iki parma??m?zla çocu?un karn?na 5 kere bask? yapmam?z gerekiyor. Bunu çocuk yabanc? cismi ç?karana kadar tekrar etmemiz gerekiyor. Çocuk 1 ya??ndan büyükse yeti?kinler gibi karn?na bas? yaparak "Heimlich" manevras? dedi?imiz bir yöntem var. Çocu?un arkas?na geçilerek iman tahtas? dedi?imiz bölgeye elimizi koyup kendimize do?ru çekiyoruz. Çektikten sonra yabanc? cismin ç?k?p ç?kmad???na bakmam?z gerekiyor. Bu manevray? 1 ya??n alt?nda yapmamam?z?n nedeni vücut yap?lar? yeti?kinlerden çok farkl? oldu?un içindir. 1 ya??n alt?nda bunu denedi?imizde çocuklarda karaci?er ve dalak yaralanmalar? ile kalp zedelenmelerine neden olabiliriz." 

'EN ÖNEML?S? SAK?N KALMAK'

Özellikle bu tip durumlarda ailelerin panik yapmamas? gerekti?ine dikkat çeken Hasan Sultano?lu ''Panik yapmamak gerekiyor. Bu i?in temel kural? sakin olmak. Bu müdahaleyi yapt?ktan sonra en k?sa sürede sa?l?k kurulu?lar?na ula?mal? ya da 112’yi aramal?y?z. Çocuk bu müdahalelerden sonra nefes almaya ba?lad?ysa çocu?u yan yat?r?p tekrar sa?l?k kurulu?lar?na götürüp, oksijen verilmesi gerekiyor. Bo?ulma i?lemi devam ediyorsa ilk yard?m kurallar? olan kalp ve solunum masaj? yapmam?z gerekiyor" dedi.