5 a?? insanlar üzerinde denenecek

 TÜRK?YE Sa?l?k Enstitüleri Ba?kanl??? Biyoteknoloji Enstitüsü A?? Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tarlan Mammedov ve ekibinin Akdeniz Üniversitesi'ndeki (AÜ) koronavirüs a??s? çal??malar?nda sona gelindi. Bitki yapraklar?ndan protein üreterek koronavirüsün tüm mutasyonlar?na kar?? en etkili 5 a?? aday? geli?tirdiklerini aktaran Prof. Dr. Mammedov, a??n?n hayvanlar üzerindeki denemesinin ba?ar?yla sonuçland???n?, insanlar üzerinde denemelere ba?layacaklar?n? duyurdu.

Türkiye Sa?l?k Enstitüleri Ba?kanl??? Biyoteknoloji Enstitüsü A?? Bilim Kurulu Üyesi ve AÜ Ziraat Fakültesi Enzim ve Mikrobiyal Biyoteknoloji Bölümü Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Tarlan Mammedov ile 20 ki?ilik ekibi, koronavirüs a?? çal??mas?nda sona geldi. 3 laboratuvar, 1 iklim odas?nda 'Transient Bitki Ekspresyon Sistemi' kullanarak, yeni nesil a?? çal??malar?n? gerçekle?tiren Prof. Dr. Mammedov, bir tür tütün bitkisi olan Nicotiana Benthamiana'n?n, iklim odas?nda 22-24 derecede yüzde 50-60 nem seviyesinde özel formülasyon içeren gübrelerle yeti?tirilerek belli büyüklü?e ula?mas?n? sa?lad?klar?n? anlatt?. Bitkiye, yeniden düzenleme yap?l?p bitki yapra??n?n içine solüsyon verilerek yapraklar?ndan protein ürettiklerini belirten Prof. Dr. Tarlan Mammedov, gerekli analizler sonucunda 5 a?? çe?idi ürettiklerini aktard?. Prof. Dr. Mammedov, protein içerikli üretilen a??lar?n koronavirüsün tüm mutasyonlar?na kar?? etkili oldu?unu vurgulayarak, hayvanlar üzerindeki deneylerde ba?ar?l? olduklar?n?, art?k insanlar üzerinde a?? denemelerinin ba?layaca??n? aç?klad?.

3 A?I ADAYI HAYVANLAR ÜZER?NDE BA?ARILI OLDU

Prof. Dr. Tarlan Mammedov, nisan ay?nda ba?layan a?? çal??malar?nda ba?ar? elde ettiklerini belirterek, 5 a?? aday? geli?tirdiklerini anlatt?. A?? adaylar?n?n 3'ünün hayvan testlerinden geçti?ini aktaran Prof. Dr. Mammedov, “Hayvanlar üzerindeki test sonuçlar?na göre koronavirüse kar?? a?? adaylar?n?n hayvanlarda yüksek miktarda fonksiyonel antikor üretti?ini kan?tlad?k. Bundan sonra insanlar üzerinde testlere geçebiliriz" dedi.

KORONAV?RÜSÜN TÜM MUTASYONLARINA KAR?I ETK?L?

Protein temelli a??lar geli?tirdiklerini aktaran Prof. Dr. Mammedov, “Bitki yapraklar?ndan protein ürettik. ?stenilen bir geni bitki yapraklar?n?n hücrelerine aktararak, bu genlerin ürünleri olan enzimleri ürettik. Geli?tirdi?imiz a??lar?n ba?ka a??lardan özellikleri, üstünlükleri ve avantajlar? var. Bu a??larda virüs ve bakteri yok. Protein temelli a??lar güvenlidir. 1500'ten çok koronavirüs proteininin analizlerini yapt?k ve ona göre çal??malar?m?z? sürdürdük. Koronavirüsün birçok mutasyonuna kar?? çok etkili olaca??n? dü?ünüyoruz" diye konu?tu.

ANT?KOR SEV?YES?N? ÖLÇEN 3 AYRI K?T GEL??T?R?LD?

Koronavirüs hastalar?n?n antikor seviyelerinin belirlenmesinin çok önemli oldu?unu vurgulayan Prof. Dr. Tarlan Mammedov, “E?er antikor seviyeleri yüksek olursa bu ki?ilerin koronavirüse yakalanma riskinin az oldu?u anlam?na gelir. Antikor seviyesi az olursa bu insanlar?n yeniden koronavirüs hastal???na tutulma ihtimali, riski çok yüksektir. Onun için Covid-19'a kar?? antikor seviyesinin tayin edilmesi çok önemli. Bu konuyla ilgili 3 kit geli?tirdik. Bu kitler Covid-19'a kar?? antikor seviyelerini belirlemek için kullan?labilir" dedi.

KORONAV?RÜS HASTALARINDA AZALAN ACE2 ENZ?M?N? B?TK?LERDEN ÜRETT?LER

?nsan vücudunda önemli bir yere sahip olan anjiyontensin dönü?türücü enzim 2 (ACE2) üzerine çal??t?klar?n? aktaran Prof. Dr. Tarlan Mammedov, “Covid-19'un özelliklerinden biri MERS virüsünün reseptörüdür. ACE2 enzimi virüs taraf?ndan bloke olur. ACE2 enziminin bedende az miktarda olmas? insanlarda büyük problemlere neden olabilir. Özellikle yo?un bak?mda olan hastalar, bu enzim miktar?n?n az olmas? nedeniyle hastal??? a??r geçiriyor olabilir. Bu enzimi Transient Bitki Ekspresyon Sistemi'nde yüksek miktarda olu?turulmas?n? sa?lad?k" diye konu?tu.

Enzimin genetik mühendislik yoluyla bitkiden üretildi?ini aktaran Prof. Dr. Mammedov, yüksek miktarda üretilmesinde ba?ar?l? olduklar?n? aç?klad?. Prof. Dr. Mammedov, “500 grama kadar ç?kan ACE2 enzimini, 1 kilogram bitki yapra??ndan üretebildik. Covid-19 nedeniyle özellikle yo?un bak?mda kalan hastalara uygulanabilir. Böyle bir enzimin insan vücuduna mühim miktarda dahil edilebilmesi bu insanlar?n hayat?n? kurtarabilir" dedi.