|
Tweet |
Zona hastal???n?n bireyde ya? ilerledikçe daha çok görülme sebebinin zonan?n daha önceden suçiçe?i geçirmi? olan ki?ilerde ortaya ç?kabilece?ine dikkati çeken Beykent Üniversitesi T?p Fakültesi Deri ve Zührevi Hastal?klar? Anabilim Dal? Ö?retim Üyesi Dr. P?nar Yönter, Dr. Yönter, “Zona asl?nda suçiçe?i virüsünün, vücutta sinir uçlar?nda sessiz beklemekte iken, herhangi bir uyaran ile tekrar aktive olmas? halidir. Bu aktivasyon genellikle ba????kl?k sistemi üzerinde dü?ürücü etki yapan bir durumla (stres, a??r ba?ka hastal?k geçirmek gibi) ortaya ç?kar. Tekrarlayan bu durum art?k yayg?n suçiçe?i döküntüsü olarak de?il, bölgesel tutulumu zona döküntüsü olarak görünür. Suçiçe?i bazen belli belirsiz geçirildi?inden ki?i suçiçe?i geçirdi?ini bilmeyebilir ya da hat?rlamayabilir. Ancak tipik zona belirtileri gösteriyor ise o ki?i suçiçe?i geçirmi? olarak kabul edilebilir” diye konu?tu.
ZONA HASTALI?ININ BEL?RT?LER? NELER?
Zona hastal???n?n hemen hemen her zaman vücudun belli bir alan?nda ve tek tarafl? olarak ortaya ç?kt???n? belirten Dr. P?nar Yönter, “Genellikle tek tarafl? deride duyarl?l?k ve a?r? hissi, ilk ortaya ç?kan belirtidir. A?r? yanma, zonklama, batma, süre?en s?zlama ?eklinde olabilir. Bazen ate? ve halsizlik de bu duruma e?lik edebilir. Bu belirtiyi birkaç gün içinde o tarafta deri döküntüsü takip eder. Deri döküntüsü en s?k olarak tutulan taraf deri alan?nda k?zar?k, sivilce benzeri, içi sulu, grupla?m?? küçük kabarc?klar ?eklinde görülür. Lezyon (döküntü) say?s? az ya da çok olabilir. Çok oldu?unda belli bir hat boyunca ya da ku?ak ?eklinde yay?lma e?ilimindedir. Sulu kabarc?klar bazen iltihaplanabilir. Günler geçtikçe de sulu ya da iltihapl? olan döküntü kabuklanmaya dönecektir. Tutulan bölgenin yak?n?ndaki lenf bezleri ?i?ebilir ve hassasiyet yapabilir” dedi.
“ZONA HASTALI?I EN ÇOK BA? VE GÖVDEDE GÖRÜLÜR”
A?r? ve ac?n?n her zaman deri döküntüsünden önce ç?kmayaca??n? söyleyen Dermatoloji Uzman? Ö?r. Gör. Dr. P?nar Yönter sözlerine ?öyle devam etti:
“Özellikle çocuk ve gençlerde ?iddetli döküntüye ra?men a?r? hissedilmeden geçirme e?ilimi varken, ileri ya?larda deri döküntüsü az ya da belirsiz olmas?na ra?men ?iddetli a?r?lar daha s?k görülebilir. Ayr?ca nadir baz? durumlarda sadece iç organlar?n tutulup deride herhangi bir belirti gözlenmedi?i zaman sindirim sistemi bozuklu?u ya da beyin tutulumu belirtileri gibi beklenmedik belirtiler görülebilir. Zona hastal???nda a?r? ve hassasiyet B vitamini, baz? mineral ve Omega 3 eksikliklerinde ya da ba? dokusunun toksik yüklü ve asidik oldu?u durumlarda daha fazla oluyor. Zona hastal??? en çok ba? ve gövdede görülür ama vücudun ba?ka her yerinde de olabilir. A??z içi, genital bölge, göz ya da kulak bölgesinde ç?kabilir. Kulak ç?nlamas?, görme hasar?, yüz felci ve duyma kayb? belirtileri gösterebilir. Bu bölgelerde zona hastal???ndan ?üphelenildi?inde en k?sa zamanda doktora ba?vurulmal? ve gereken tedavi en k?sa zamanda ba?lanmal?d?r."
“ERKEN TE?H?S VE TEDAV? ÖNEML?”
Her türlü viral hastal?kta oldu?u gibi, zona hastal???nda da erken tedavi kal?c? hasar ya da kal?c? a?r?lar? önlemek için elzem oldu?unun alt?n? çizen Dr. Yönter, “Tan? tipik a?r? ve döküntünün uzman hekim taraf?ndan görülmesi ile kolayl?kla konulur. Arada kal?nan durumlarda uygun merkezlerde lezyondan al?nan örneklerde Tzanck yayma mikroskobi testi bak?labilir. Bunun d???nda pratikte kan tetkiki ya da görüntüleme yöntemleri ile bir testi yoktur. Ancak dermatolog (cilt doktoru) hekimler genellikle Tzanck testine de gerek kalmaks?z?n zona klini?ini tan?makta ve erken tedaviyi ba?latabilmektedirler. Tutulan bölgeye göre göz, kulak burun bo?az ya da nöroloji doktoru da tedavi takip sürecine i?tirak etmektedir” ifadelerini kulland?.
“ZONA GENELL?KLE 2-4 HAFTALIK SÜREÇTE ?Y?LE??R”
Dr. Yönter hastal???n erken te?his edilerek bir an önce tedavi sürecine ba?lanmas?n?n önemini hat?rlatarak, “Zona genellikle 2-4 haftal?k süreçte iyile?ir. 24-48 saat gibi bir dönemde ba?lanan tedavi, yo?un ve kal?c? a?r?lar? ve nadiren de göz gibi önemli bir organda olu?abilecek hasarlar? önler. Hangi hastaya ne yo?unlukta bir tedavi gerekti?ine dermatoloji hekiminiz karar verecektir. Kanser hastal??? ya da ba????kl?k sistemini bask?layan ba?ka hastal?k ya da ilac? olan ki?ilerde zona daha a??r, yayg?n ve hasarl? seyretti?inden bu ki?ilerde farkl? tedavi protokolleri uygulan?r ve hastanede yat?? ile izlem de gerekebilir. Zona hastal??? geçirmekte olan ki?inin, daha önce suçiçe?i geçirmedi?i bilinen ki?ilerle yak?n temasta olmamas? gerekir. Bu ki?ilere zona, ‘suçiçe?i’ olarak bula?abilir. Gebelikte bu özellikle önemlidir çünkü anne karn?ndaki bebekte, annenin gebe iken geçirdi?i suçiçe?i hasar yapabilir. Suçiçe?i geçirmemi? gebelerin zona hastal??? olan ki?i ile temas? oldu ise en k?sa zamanda jinekolo?u ile görü?melidir” de?erlendirmesinde bulundu.
